Διαδικτυακή Πύλη Συνεργασίας Για Τα Δάση

Τα 14 είδη και υποείδη (taxa) δρυός που απαντούν στην Ελλάδα σχηματίζουν ίσως τα πολυτιμότερα δάση της χώρας. Είναι δάση με υψηλή βιοποικιλότητα καθώς φιλοξενούν πολυάριθμα είδη φυτών και ζώων από τα οποία πολλά είναι προστατευόμενα. Στους κορμούς, ιδιαίτερα των δέντρων μεγάλης ηλικίας, δημιουργούνται πολλά μικροενδιαιτήματα κατάλληλα για την πανίδα. Τα φύλλα και οι καρποί τους αποτελούν κύρια τροφή για πληθώρα εντόμων, πουλιών και θηλαστικών ενώ συχνά στις ώριμες και σχετικά αραιές συστάδες με τα μικρά και μεγάλα διάκενα απαντούν πολλά και σημαντικά είδη φυτών. Απαντούν σε όλες τις ζώνες βλάστησης και συγκροτούν αμιγή και μεικτά δάση με άλλα πλατύφυλλα και κωνοφόρα είδη, ενώ ορισμένα όπως η αριά (Quercus ilex) μπορούν να συμπεριφερθούν και ως αζωνική βλάστηση κατά μήκος ρεματιών, ιδιαίτερα στις ξηρότερες περιοχές της χώρας. Αποτελούν επίσης σπουδαίο συστατικό στοιχείο των χερσαίων περιοχών του Natura 2000 στην Ελλάδα, αφού απαντούν ως κύρια είδη σε 11 από τους περίπου 40 τύπους οικοτόπων ευρωπαϊκού και ελληνικού ενδιαφέροντος με δασικό χαρακτήρα.

Είναι ήδη μακρόβια και συχνά συνδέονται με σημαντικά γεγονότα ή τοποθεσίες μεμονωμένα ή σε συστάδες, ακόμα και σε ολόκληρα δάση. Η κυριαρχία τους στη δασική βλάστηση της Ελλάδας σε συνδυασμό με την αξία τους είχε γίνει αντιληπτή ήδη από την αρχαιότητα και γιαυτό συχνά τα πυκνά δάση αποκαλούνταν δρυμοί. Πληθώρα αρχαίων και σύγχρονων έργων τέχνης μιμούνται τα φύλλα και τους καρπούς τους. Τα δάση δρυός παρέχουν, ακόμα και υποβαθμισμένα, πολυάριθμες και σημαντικές οικοσυστημικές υπηρεσίες. Αποτελούν κρίσιμο πόρο για την εκτατική κτηνοτροφία, παράγουν καυσόξυλα που εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πηγή ενέργειας στην ημιορεινή και ορεινή Ελλάδα, ξυλοκάρβουνο και φυσικά τεχνική ξυλεία. Συμβάλλουν επίσης στη διατροφή μας όχι μόνο έμμεσα ως ζωοτροφή αλλά και άμεσα. Αποτελούν το ενδιαίτημα πολλών ειδών μανιταριών, ενώ αξιοποιούνται και ως πηγή υδατανθράκων μέσω της παραγωγής εδώδιμων αλεύρων. Πρεμνοβλαστάνουν εύκολα και μπορούν σε σχετικά βραχύ χρόνο να αποκαταστήσουν τη δασοκάλυψη μετά από φωτιές, ενώ με κατάλληλους χειρισμούς μπορούν να εξελιχθούν σε υψηλά δάση και να αναγεννώνται ως σπερμοφυή. Αποτελούν έτσι πολύτιμους συμμάχους στην αποτροπή της διάβρωσης και σε συνδυασμό με την αντοχή αρκετών ειδών στην ξηρασία μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά στην προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή.

Ωστόσο, παρά την ανθεκτικότητά τους τα δάση δρυός χρειάζονται φροντίδα, ενώ η μακραίωνη χρήση τους επιβάλλει την ανόρθωση/αποκατάσταση μεγάλου μέρους της έκτασής τους. Τα υψηλά δάση δρυός μέσα από κατάλληλο σχεδιασμό και χειρισμούς μπορούν να αποδώσουν το επίπεδο των οικοσυστημικών υπηρεσιών που μπορούν. Είναι δε επιτακτική ανάγκη τα υποβαθμισμένα δρυοδάση, είτε πρόκειται για πρεμνοφυή είτε για αραιά-έντονα υποβαθμισμένα, να αποκατασταθούν με αναγωγή ή με σπορές/φυτεύσεις.

Για όλους αυτούς τους κρίθηκε σκόπιμο να τους αφιερωθεί το τελευταίο σεμινάριο του έργου Life Forestlife. Στο σεμινάριο γίνεται μια προσπάθεια να παρουσιαστούν οι κυριότερες πλευρές της διαχείρισης και αποκατάστασης των δρυοδασών της χώρας μας μαζί με συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως και νέες προσεγγίσεις για τη χρήση της ξυλείας δρυός και άλλων δασικών προϊόντων.

Το σεμινάριο διοργανώνεται μέσω διαδικτύου στο πλαίσιο του έργου LIFE14 GIE/GR/000304 ForestLife «Οικοδόμηση συνεργασιών, ανάπτυξη δεξιοτήτων και ανταλλαγή γνώσεων για τα δάση του Δικτύου NATURA 2000 στην Ελλάδα» την Πέμπτη 31/03/2022 και ώρα 10:00 έως 14:00. Η συμμετοχή είναι δωρεάν. Για εγγραφή δείτε εδώ. Για το πρόγραμμα δείτε εδώ.